Pierwszym kryterium podziału pereł jest ich pochodzenie.
Wyróżniamy:
- perły hodowlane słonowodne
- perły hodowlane słodkowodne
Innym kryterium podziału jest barwa.
Tutaj możemy wymienić:
- perły białe
- perły kremowe
- perły kremoworóżowe
- perły kremoworóżowe "fancy"
- perły "fancy"
- perły różowe
- perły niebieskie
- perły brązowe
- perły czarne
Perły rozróżniamy również ze względu na kształt:
- perły okrągłe – charakteryzują się regularnym kształtem lub są delikatnie spłaszczone
- perły barokowe – mają bardzo nieregularne kształty
- perły w kształcie kropli – kształt kropli wody lub gruszki,
- perły w kształcie guzika – perły jednostronnie płaskie, o słabej wypukłości.
- perły w kształcie ziarna – bardzo drobne perły, o masie poniżej 0,25 grana
- perły połówkowe – z jednej strony wypukłe, z drugiej płaskie,
- perły ćwiartkowe – ćwierć perły jest płaska, pozostałe trzy ćwiartki wypukłe,
- perły inne.
Perły hodowlane
Na początku powinniśmy jasno powiedzieć, że perły hodowane to prawdziwe perły. Nie wolno ich mylić z plastikowymi „perełkami”. Perły takie są wytworem żywych organizmów, a jedyna różnica polega na ich wyhodowaniu w farmach kontrolowanych przez człowieka. Wszystkie perły sprzedawane na świecie jako biżuteria to perły hodowlane. Nie ma również żadnej różnicy w budowie pomiędzy perłami naturalnymi i hodowanymi. W ciągu kilku dekad osiągnięto istotne postępy w jakości pereł oraz kulturze ich hodowli. Dzisiaj nie zabija się już ostryg, aby wydobyć z nich perły, można również obracać zalążek aby uzyskać perłę bardziej symetryczną i lepszą jakościowo.
- Perły słodkowodne
Perły słodkowodne pochodzą głównie z Chin, Japonii (BIWA) i USA. Charakteryzują się oryginalnymi kolorami i kształtami, perły o kształcie okrągłym są niemal niemożliwe do uzyskania. Rozmiar pereł słodkowodnych jest mniejszy od ich słonowodnych odpowiedników Akoya. Zdarzają się okazy dochodzące do około 8mm średnicy. a uzyskanie idealnej krągłości jest praktycznie niemożliwe. Jeden małż słodkowodny dostarcza nawet kilkanaście pereł, co wpływa na przystępność cenową. Z tego powodu są to najczęściej spotykane perły w wyrobach jubilerskich na świecie. - Perły Akoya - słonowodne
Akoya to perły początkowo hodowane wyłącznie w Japonii, obecnie także, a właściwie przede wszystkim w Chinach. Charakteryzują się doskonale okrągłą formą, pięknym i wysokim połyskiem oraz głęboką barwą. Najczęściej występują w rozmiarach od 2 do 10 mm. Perły bardzo wartościowe, cenione na równi z naturalnymi. Akoya to perły bardzo delikatne, gdyż około 90% masy perły stanowi zarodek. Najczęściej perły Akoya występują w barwach: białej, żółtej, różowej i kremowej. - Perły Thaiti - słonowodne
Perły Thaiti pochodzą z Polinezji Francuskiej. Małże, które je wytwarzają osiągają nawet 30 cm, stąd perły Thaiti osiągają rozmiary nawet do 18mm. W handlu najczęściej spotykane są okazy o średnicach do 12mm. Barwa pereł thaitańskich jest ciemna, najczęściej srebrna, zielona, grafitowa lub brązowa. Najcenniejsze perły z Thaiti mają kolor określany jako „zieleń pawia”. - Perły Mórz Południowych – słonowodne
Perły Mórz Południowych pochodzą z hodowli w Australii, Indonezji, Filipin, Birmy i innych krajów południowego Pacyfiku. Rozmiary pereł spotykanych w handlu to najczęściej od 9 do 16mm. Największe perły osiągają nawet 24-25mm. Określane są jako królowe pereł ze względu na rozmiar, rzadkość występowania, grubość masy perłowej i długi czas hodowli. Perły Mórz Południowych w barwie białej są uważane za najdroższe hodowlane perły na świecie. Występują również w barwach srebrnej i złotej. - Perły Shell (Shell pearls)
Shell pearls nie należy mylić z perłami naturalnymi – są to perły całkowicie wytwarzane przez człowieka z materiału identycznego z naturalnym, nie są też sztucznymi lub szklanymi „perełkami”. Perły Shell powstają w prosty sposób: najpierw muszle perłopławów są przetwarzane na masę perłową, z której następnie formowana jest perła. Perły Shell wykonane są z naturalnego materiału, dlatego zachowują swój blask, trwałość, ciężar i chłód. Shell pearls charakteryzują się idealną kulistością, bogatą kolorystyką i szeroką gamą rozmiarów. Wyróżnia je również przystępna cena. - Masa perłowa lub macica perłowa to wewnętrzna, silnie opalizująca warstwa muszli niektórych małży i ślimaków np. perłopławów, używana jako tworzywo dekoracyjne. W jubilerstwie najczęściej używana jest masa perłowa pochodząca z farm hodowli pereł. Masa perłowa ze względów dekoracyjnych już starożytności używana była jako materiał dekoracyjny i jubilerski. Znany jest korzystny wpływ masy perłowej na skórę. Jest dowiedzione że masa perłowa, wzmacnia skórę i powoduje jej odmłodzenie. Uważa się, że masa perłowa rozjaśnia cerę.